Omgaan met onzekerheid: deze drie tips helpen je
“Wat het huidige moment ook bevat,
accepteer het alsof je het gekozen hebt.”
Eckhart Tolle
De aanhoudende coronacrisis brengt onzekerheid mee. Ondertussen weten en ervaren we dat onzekerheid een deel van ons leven geworden is. Deze onzekerheid accepteren, lijkt het minst logische. We zien het vechten ertegen in het analyseren, proberen te controleren, het protesteren. Maar: dit vechten werkt niet.
Ik geef je graag drie tips om de huidige onzekerheid in de wereld te leren accepteren, alsof je het zelf gekozen hebt. Pas het toe en leer zo omgaan met onzekerheid.
Tip 1: Voel en ervaar bewust wat er is
Bij de dingen die we dagelijks doen, zijn we meestal afgesteld op automatische piloot: we zijn niet echt gewaar van wat we doen. We leven stukken van ons leven onbewust. Je kent dat wel: je gaat slapen en doet je avondritueel. Televisie afzetten, naar de badkamer gaan om tanden te poetsen, in de slaapkamer de gordijnen dicht trekken, je pyjama aandoen en in bed kruipen. Voor je het weet, lig je in je bed, zonder na te denken bij wat je allemaal gedaan hebt.
Gelukkig hebben we deze automatische piloot als vaardigheid om door het leven te navigeren. Stel je voor dat je bij elke handeling opnieuw zou moeten nadenken over hoe je dit zou moeten doen: bij het eten, de bus nemen, bij het opstaan. Dan is de automatische piloot erg handig.
Deze automatische piloot heeft ook nadelen. We navigeren door het leven zonder het leven te voelen. Of we zijn geneigd tot reactiviteit. We reageren op gebeurtenissen met automatische gedachten: interpretaties, commentaren, emoties, theorieën, … En vervolgens gaan we dan denken of handelen volgens deze automatische gedachten. Heb je er al eens bij stil gestaan hoeveel je dagelijks piekert? Vaak piekeren we over het verleden of over de toekomst. Je denkt bijvoorbeeld aan de huidige coronacrisis en de onzekerheid die dit met zich meebrengt. Automatisch heb je hierbij je interpretaties, je commentaren, je theorieën. Hiermee creëer je in je hoofd een eigen verhaal. Dit verhaal kan twee kanten opgaan: of je maakt een verhaal over het verleden, of je maakt een verhaal over de toekomst.
Zoals één druppel die in het water valt oneindige cirkels veroorzaakt, zo reageren we automatisch op gebeurtenissen. Op zich is er niks mee om te leven op automatische piloot, ware het niet dat door het niet volledig bewust zijn van wat er gebeurt, negatieve gedachten, piekeren en zorgen gemakkelijk een eigen leven gaan leiden en zich voortplanten met een snelheid van allesetende insecten. Gevolg? Je bent je niet langer bewust van hoe de situatie echt is, reageert reactief, gaat je eigen verhaal geloven en weet niet meer hoe wijs om te gaan met de onzekerheid van de coronacrisis.
Zo werkt onze automatische piloot, zo werkt onze dagelijkse geest. Die wet van oorzaak en gevolg doorgronden, is ophouden met automatisch te denken of te handelen. Want “zoals een zaadje de toekomstige vrucht in zich draagt, zo draagt elk denken en elke handeling zijn gevolgen”.
Hoe hou je nu op met automatisch te denken of te handelen? Door te voelen en te ervaren, aanvaard je wat er is en laat je je gevoelens er zijn. Neem de tijd om te gaan zitten en rustig te ademen. Laat toe wat je voelt en ervaart. Observeer wat er met je lichaam gebeurt en observeer je gedachten. Laat het gebeuren en laat het toe. Zo laat je de angst los voor wat je niet durft te voelen. Alleen al door dit toe te laten, ervaar je dat de onzekerheid niet het einde van de wereld is en ga je als vanzelf meer kunnen loslaten.
Tip 2: Wat je aandacht geeft, groeit
Het zaadje van een boom is het vertrekpunt van wat de boom zal worden. Maar de gevolgen kunnen verschillen, afhankelijk van de omstandigheden waarin de boom groeit. Uit de pit van een abrikozenboom zal altijd een abrikozenboom groeien, en bijvoorbeeld nooit een lork.
Het rijpen van de pit wordt beïnvloed door externe factoren. De aard van de grond waarop de pit gevallen is, de hoeveelheid regen die zal vallen terwijl hij groeit, de zorgen die de tuinman hem geeft, …. Al die elementen spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van de boom. Een pit die van een gezonde abrikozenboom komt, zal alle vereiste voorwaarden in zich hebben om op zijn beurt een grote boom te worden met prachtige vruchten. Maar de omgeving kan de groei van de boom beïnvloeden. Als de mooie pit in onvruchtbare grond valt, in een periode van droogte, en zonder dat er iemand in de buurt is om het tere plantje te verzorgen, dan zal uit de pit een zwakke boom groeien, met rimpelige, droge vruchten. Een pit van een zwakke boom kan daarentegen sterker worden tijdens de groei en uitstekende vruchten geven. Voorwaarde is wel dat de omstandigheden waarin hij terechtkwam optimaal zijn. De externe factoren compenseren in dat geval ruimschoots de handicap bij de start.
Zo hebben wij als mens invloed met ons denken, voelen en handelen op onze omgeving: onze partner, onze kinderen, onze familie, onze werkomgeving, de mensen die we tegen komen, de wereld en de huidige coronacrisis. We kunnen kiezen welke aandacht we geven, met welke intentie we denken, voelen en handelen. Onze intentie kan leven gevend zijn. Of onze intentie kan niet leven gevend zijn.
Dit doet me denken aan het volgende verhaal:
Er was eens een oude Indiaan, die elke avond bij het vuur met zijn kleinzoon praatte over het leven. Op een avond vertelde hij het verhaal over de strijd die zich binnen ieder mens afspeelt. “Zoon,” zei hij, die strijd gaat over twee wolven. De eerste wolf heet kwaad. En dat beslaat alles dat gaat over angst, woede, afgunst, jaloezie, verdriet, hebzucht, arrogantie, zelfmedelijden, schuld, wrok, minderwaardigheid, leugens, valse trots, superioriteit en ego. Deze wolf leeft in ieder mens, hem proberen te negeren heeft geen zin. En blijven zal hij ook altijd, hij hoort bij het leven.”
De Indiaan pauzeerde even, en vervolgde zijn verhaal. Hij wilde zeker weten dat zijn kleinzoon goed luisterde, want dit was misschien wel de belangrijkste les die hij de kleine jongen wilde meegeven in het leven. Toen hij zag dat de jongen geïnteresseerd naar hem keek, ging hij verder. “De andere wolf heet goed. En die wolf staat voor vreugde, vrede, hoop, liefde, sereniteit, nederigheid, saamhorigheid, trouw, nederigheid, compassie, vriendelijkheid, waarheid, grootmoedigheid en geloof. Ook deze wolf leeft in ieder mens, al is het soms moeilijk om hem te vinden. Maar blijven zal hij altijd, hij hoort bij het leven.”
De kleinzoon dacht even na en vroeg vervolgens: “Maar grootvader, als beide wolven bestaan, en altijd in strijd zijn met elkaar, welke wolf wint dan uiteindelijk?” De oude Indiaan antwoordde eenvoudig: “De wolf die jij voedt.”
Hoe meer aandacht je geeft aan onzekerheid, hoe groter deze wordt. Door de onzekerheid te aanvaarden en te zien dat dit niet het einde van de wereld is, wordt onzekerheid meer een bondgenoot in je leven. Je stopt met te vechten tegen de veranderingen van het leven en wordt vaardiger in het omgaan ermee.
Tip 3: Be the change you want to see in the world
lemand zei eens tegen me: ”Je kunt een ander niet veranderen, je kunt alleen maar jezelf veranderen.” Dat is zowel waar als niet waar.
Het punt is: als jij verandert, verandert de ander mee. Maar de omgekeerde volgorde werkt niet. Met mopperen, klagen, huilen, smeken, stampvoeten en zuchten krijg je misschien één keertje je zin, misschien wel tien keer ook. Maar structureel verandert er niks: je moet elke keer weer zuchten, klagen en mopperen. Het enige dat wel structureel kan veranderen, is de manier waarop jij met de situatie omgaat. En vanaf dat moment is niets meer het zelfde.
“Be the change you want to see in the world’ zei Ghandi. Als jij liefde, rust, eenvoud, begrip, mededogen, opgewektheid wilt zien, stop dan met je automatische denken en handelen, geef aandacht aan goedheid en leef dit voor in je denken en handelen.
Hulp nodig om beter onzekerheid te omarmen?
In mijn coachings leer ik je om deze tips toe te passen zodat je beter kan omgaan met de onzekerheden in je leven. Via de contactpagina maak je een afspraak voor een vrijblijvend intakegesprek.
